Torfowisko kol. Zawieprzyce

Torfowisko wypełnia misę o owalnym kształcie, od strony północnej sięgające Lasu Zawieprzyckiego, od południa, wschodu i częściowo zachodu otoczone jest zabudową Zawieprzyc-Kolonii i gruntami rolnymi. Powierzchnia torfowiska znajduje się na wysokości ok. 166 m n.p.m. W złożu torfowym wykopano ponad 30 torfianek. Zasoby torfu oszacowano na 528 000 m3, średnia miąższość złoża wynosi 2,03 m, a maksymalnie 2,30 m (Borowiec 1990).

Pod względem siedliskowym znakomitą większość powierzchni zajmuje torfowisko przejściowe,
a jego południową część także torfowisko wysokie (Ryc. 6). Zgodnie z typologią siedlisk wg Interpretation manual of European Union habitats są to:

7110 Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe) – siedlisko priorytetowe
o powierzchni 2,64 ha;

7140 Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea) o powierzchni łącznej 13,93 ha.

 

Pierwszy z typów to pod względem fitosocjologicznym to na kępkach mszar kępowy z torfowcem magellańskim Sphagnetum magellanici (Fot. 8), a w obniżeniach mszar dolinkowy z turzycą bagienną Caricetum limose i na niewielkiej powierzchni także mszar przygiełkowy Rhynchosporetum albae.

Warstwę mszystą budują torfowce: magellański, błotny i kończysty (Sphagnum magellanicum, S. palustre, S. fallax), na kępkach rosną także skupienia płonnika cienkiego Polytrichum strictum. Obficie rośnie tu rosiczka okrągłolistna Drosera rotundifolia, a z krzewinek żurawina błotna Oxycoccus quadripetalus i modrzewnica zwyczajna Andromeda polifolia. Obficie występuje tu wełnianka pochwowata Eriophorum vaginatum, a także różne gatunki turzyc: pospolita, siwa, darniowa
i pęcherzykowata (Carex nigra, C. canescens, C. caespitosa, C. vesicaria). Udział drzew i krzewów jest niewielki, są to karłowate sosny i brzozy omszone Betula pubescens.

Torfowisko przejściowe budują fitocenozy zespołu turzycy nitkowatej Caricetum lasiocarpae, turzycy dzióbkowatej Caricetum rostratae, turzycy siwej Carici-Agrostietum caninae, situ rozpierzchłego Epilobio-Juncetum i zbiorowisk z czermienią błotną Calla palustris i z bobrkiem trójlistkowym Menyanthes trifoliata (Fot. 9).  W części północnej duży udział ma trzcina pospolita Phragmites australis i niskie brzozy.

Fragmentarycznie wykształcone łąki w północno-wschodniej i północnej części to łąka z wiechliną łąkową i kostrzewą czerwoną Poo-Festucetum rubrae i śmiałkiem darniowym Deschampsietum caespitosae. Kryteria siedliska 6510 Niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris) spełnia mały płat o powierzchni 0,01 ha w północnej części misy torfowiska. Brzeg torfowiska – najsilniej podtopiony – porasta pas zarośli wierzbowych Salici pentandro-cinereae.

W zadrzewieniach w północnej części użytku występują 5 małych płatów siedliska 6230 Górskie
i niżowe murawy bliźniczkowe (Nardion – płaty bogate florystycznie). Łączna powierzchnia tych płatów to 0,07 ha, ich stan ochrony ocenia się na U1 ze względu na uproszczony skład gatunkowy.

 

W użytku ekologicznym stwierdzono występowanie następujących gatunków roślin objętych ochroną gatunkową (tabela 7):